Το Γεωλογικό Σφυρί

ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ

Σάλος έχει προκληθεί από την προτεινόμενη κατάργηση της υποχρεωτικής κατάθεσης Γεωλογικής - Υδρογεωλογικής Έκθεσης για την έκδοση άδειας εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικού πόρου, η οποία πλέον θα επαφίεται στην κρίση της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων της κάθε Περιφέρειας, στα πλαίσια της προσχηματικής διαβούλευσης επί του Σχεδίου Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Κατηγορίες αδειών χρήσης και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης των υδάτων. Διαδικασία και όροι έκδοσης ή τροποποίησης των αδειών, περιεχόμενο και διάρκεια ισχύος τους».

Άμεση ήταν η αντίδραση του Συνδέσμου Γεωλόγων Μελετητών Ελλάδας (ΣΥΝΓΕΜΕ) σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο σύλλογο Γεωλόγων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΑ.ΣΥ.Γ.Ε.Δ.Ε.).

Στο υπόμνημα που κατέθεσαν αναφέρουν:

Κύριε Υπουργέ

Με αισθήματα έκπληξης και αγανάκτησης υποδέχθηκαν οι συνάδελφοι μας, Γεωλόγοι Μελετητές και Εργολήπτες το υπό διαβούλευση Σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Κατηγορίες αδειών χρήσης και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης των υδάτων. Διαδικασία και όροι έκδοσης ή τροποποίησης των αδειών, περιεχόμενο και διάρκεια ισχύος τους», που δημοσιεύτηκε την 7/3/2014, με ομολογουμένως ιδιαίτερα σύντομη διάρκεια διαβούλευσης, μόλις μίας εβδομάδας, έως την Παρασκευή 14/3/2014.

Μετά από λεπτομερή ενασχόληση με το περιεχόμενο του ως άνω Σχεδίου Κοινής Υπουργικής Απόφασης, τα Διοικητικά Συμβούλια των Συλλόγων μας κατέληξαν στη διαπίστωση ότι στο υπό διαβούλευση σχέδιο εμπεριέχονται σοβαρές παραλήψεις, καθώς και ασάφειες. Σημαντικότερη από αυτές είναι η παράληψη της απαίτησης κατάθεσης Γεωλογικής - Υδρογεωλογικής Έκθεσης στα Γενικά Δικαιολογητικά, τόσο για την έκδοση άδειας εκτέλεσης έργου, όσο και για την έκδοση άδειας χρήσης νερού. Η παράληψη αυτή αποτελεί μια αντιεπιστημονική καινοτομία προς οπισθοδρομική κατεύθυνση, δεδομένου ότι η έως και σήμερα υποχρεωτική κατάθεση Γεωλογικής - Υδρογεωλογικής Έκθεσης για την έκδοση άδειας εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικού πόρου, επαφίεται πλέον στην κρίση της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων της κάθε Περιφέρειας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Άρθρο 5 του Σχεδίου, καθώς και τα Παραρτήματα II και III, η Γεωλογική - Υδρογεωλογική Έκθεση απαλείφεται από τα υποχρεωτικά απαιτούμενα «γενικά δικαιολογητικά» και μεταφέρεται στα «ειδικά δικαιολογητικά», τα οποία ενδέχεται, κατά περίπτωση και κατά την κρίση των αρμόδιων περιφερειακών Διευθύνσεων Υδάτων να απαιτηθούν, με βάση τα προβλεπόμενα στο οικείο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών απορροής ποταμών κα τις κατά περίπτωση ισχύουσες κανονιστικές διατάξεις.

Με τη ρύθμιση αυτή, ο σχεδιασμός και η προστασία των υπόγειων υδάτων από την υπεράντληση, τη ρύπανση, την υφαλμύρινση και την καταστροφή των υδατικών συστημάτων, η προστασία των υπόγειων υδροφορέων από περαιτέρω υδρογεωλογική και περιβαλλοντική υποβάθμιση, από αντικειμενική ευθύνη κα καθήκον της συντεταγμένης πολιτείας και των αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών, μετατρέπεται σε υποκειμενική πρωτοβουλία, κατά περίπτωση και κατά την κρίση των υποστελεχωμένων από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό περιφερειακών Διευθύνσεων Υδάτων.


Θα πρέπει να σας επισημάνουμε ότι, ο κλάδος μας είναι ο καθ’ ύλη αρμόδιος στο θέμα των υδρογεωτρήσεων και γενικότερα του υπόγειου υδατικού δυναμικού και έχει άρτια γνώση των προβλημάτων αδειοδοτήσεων, λόγω της μακροχρόνια ενασχόλησης του με αυτά τα ζητήματα. Επιπλέον, το αντικείμενο ενασχόλησης των Γεωλόγων είναι επαγγελματικά κατοχυρωμένο με τα ακόλουθα Προεδρικά Διατάγματα :

1. Π.Δ. 16/14-2-97 (ΦΕΚ-13 Α') : Επαγγελματική κατοχύρωση πτυχιούχων των Τμημάτων Γεωλογίας των Πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πατρών

2. Π.Δ. 344/29-12-00 (ΦΕΚ 297 Α΄) : Άσκηση του επαγγέλματος του γεωτεχνικού.

Η προαιρετική και κατά περίπτωση απαίτηση της υποβολής Γεωλογικής Έκθεσης καταστρατηγεί την ισχύουσα νομοθεσία που καθιστά υποχρεωτική την παρουσία Γεωλόγου τόσο κατά το σχεδιασμό, όσο και κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης έργων υδροληψίας όπως γεωτρήσεις, φρέατα, υδρομαστεύσεις πηγών κλπ. (ΠΔ 344/2000, σχετικό με τα επαγγελματικά δικαιώματα των Γεωλόγων).

Εκπροσωπώντας τον κλάδο των Γεωλόγων της πατρίδας μας, με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι, παρά τις δεκάδες επισημάνσεις, τις επιστολές, τα έγγραφα υπομνήματα, τη συμμετοχή στις διαβουλεύσεις των σχεδίων διαχείρισης υδατικών πόρων των υδατικών διαμερισμάτων της χώρας, τις παραστάσεις διαμαρτυρίας των γεωλογικών συλλόγων εδώ και τρία χρόνια, η άποψη του επιστημονικού κόσμου δυστυχώς δεν λήφθηκε υπόψη από τα κυβερνητικά επιτελεία.

Το υπόψη νέο σχέδιο ΚΥΑ έρχεται να εδραιώσει μια κατεύθυνση υποβάθμισης της σημασίας ως πλουτοπαραγωγικής πηγής, αλλά και ως φυσικού αγαθού του υπόγειου υδατικού δυναμικού της πατρίδας μας. Κατεύθυνση στην οποία κινείται άλλωστε και η ΚΥΑ 150559 (ΦΕΚ 1440/16-6-2011) : «Διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις για την χορήγηση αδειών για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού» και οι σχετικές εγκύκλιοι που την ακολούθησαν. Επιβάλλεται να υπενθυμίζουμε ότι, με βάση την ΚΥΑ 150559, απαλείφθηκε από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά η υποχρέωση υποβολής τεχνικής γεωλογικής έκθεσης, με συνέπεια να προκληθούν ανυπέρβλητες δυσλειτουργίες στις αρμόδιες υπηρεσίες, με συνέπεια η ΚΥΑ να είναι πρακτικά ανεφάρμοστη έως και σήμερα.

Κύριε Υπουργέ

Οι σύλλογοι μας, εκπροσωπώντας πλέον των 1.000 ιδιωτών μελετητών και εργοληπτών δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων, δηλώνουν κατηγορηματικά ότι η σύνταξη Υδρογεωλογικής - Γεωλογικής Έκθεσης για κάθε έργο αξιοποίησης υπόγειων υδάτων είναι αναγκαία και απαραίτητη για τους παρακάτω λόγους :

• η παρουσία Γεωλόγου, τόσο κατά το σχεδιασμό, όσο και κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης έργων υδροληψίας, πέρα από το ότι είναι προβλεπόμενη από τη σχετική ισχύουσα νομοθεσία (ΠΔ 344/2000), είναι αντίστοιχη της αναγκαίας και επιβεβλημένης ύπαρξης μηχανικού για τη μελέτη, το σχεδιασμό, καθώς και την εκτέλεση οιουδήποτε τεχνικού έργου, για αυτό άλλωστε πρέπει να θεσμοθετηθεί, σε αναλογία με ότι ισχύει για τους μηχανικούς, η ευθύνη του Γεωλόγου για την ορθή μελέτη, σχεδιασμό και κατασκευή του έργου υδροληψίας (τήρηση σχετικών προδιαγραφών).
• η εκτέλεση έργου υδροληψίας, που βασίζεται σε σχετική Γεωλογική Έκθεση και συνοδεύεται από επίβλεψη Γεωλόγου, όχι μόνο δεν αυξάνει το κόστος κατασκευής του έργου, αντιθέτως το ελαττώνει, καθώς προκρίνεται η βέλτιστη οικονομοτεχνική λύση και επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή απόδοση του έργου, ενώ παράλληλα τηρούνται οι υφιστάμενοι περιβαλλοντικοί περιορισμοί και οι ισχύουσες κανονιστικές διατάξεις. Αποφεύγονται έτσι οι κατασκευαστικές αστοχίες που συνεπάγονται μεγάλες απώλειες απόδοσης των έργων υδροληψίας, μειώσεις της ωφέλιμης διάρκειας ζωής των έργων και τελικά αχρήστευσή τους.
• η σύνταξη πρόσφατης, ειδικής για το υπό μελέτη και εκτέλεση έργο Γεωλογικής - Υδρογεωλογικής Έκθεσης, στα πλαίσια των διαδικασιών της έκδοσης άδειας εκτέλεσης έργου και χρήσης νερού, συντελεί αποφασιστικά στη συγκέντρωση αξιόπιστων στοιχείων (περιοδικές διακυμάνσεις στάθμης, είδος, τύπος, δυναμικότητα υδροφόρου συστήματος, επίδραση του έργου και ενδεχόμενες επιπτώσεις του σε γειτονικά έργα υδροληψίας, στο υπόγειο υδατικό δυναμικό, σε επιφανειακά ύδατα ή οικοσυστήματα), την περίοδο έκδοσης της άδειας και χρήσης του έργου, στοιχεία που αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για τη δημιουργία αξιόπιστης βάσης δεδομένων στα πλαίσια των μελετών σχεδιασμού διαχείρισης υδατικών πόρων σε επίπεδο λεκανών απορροής.
• η συλλογή και δημιουργία βάσης δεδομένων με αξιόπιστα υδρογεωλογικά στοιχεία, όπως τα προαναφερόμενα, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Υδρογεωτρήσεων.

Κύριε Υπουργέ

Σύμφωνα με τα παραπάνω, αν και εφόσον πραγματικά επιθυμείτε την ποσοτική και ποιοτική προστασία του υδατικού δυναμικού της χώρας μας, σας ζητάμε να αποδεχθείτε τα εξής αιτήματά μας:

1. Να συμπληρωθεί στο άρθρο 5 (Στοιχεία της Αίτησης - Δικαιολογητικά) της ΚΥΑ, καθώς και στα Παραρτήματα II «Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικού πόρου» και III «Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας χρήσης νερού», παράγραφος, που να περιλαμβάνει : «Τεχνική Γεωλογική Έκθεση, η οποία θα περιλαμβάνει τα οριζόμενα στο Παράρτημα IV, §5 της KYA 43504/2005 και γενικότερα, όσα στοιχεία απαιτούνται να συμπληρωθούν στην Αίτηση - Δήλωση του Παραρτήματος IV.

Επιφυλασσόμαστε για την άσκηση κάθε νόμιμου δικαιώματος του έναντι πάσης ελληνικής και ευρωπαϊκής δικαστικής εξουσίας, όπως αυτό απορρέει από την υπάρχουσα νομοθεσία για την προάσπιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μελών μας.

Επαναλαμβάνουμε για άλλη μια φορά ότι είμαστε στη διάθεση σας και θεωρούμε απαραίτητη μία συνάντηση ανταλλαγής απόψεων.